Mikołaj Samp urodził się 1 października 1942 r. w Gdańsku. Ochrzczony w listopadzie tego roku w kościele parafialnym pw. Św. Ignacego z Loyoli w Gdańsku Oruni. Syn Pawła i Heleny z domu Zielke. Ojciec pracował jako rzemieślnik na kolei w Parowozowni PKP w Gdańsku Zaspie a matka zajmowała się wychowaniem czterech synów, z których Mikołaj był trzecim. Na utrzymanie rodziny dorabiała jako domowa krawcowa. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej kontynuował naukę w Zasadniczej Szkole Łączności (1956–57) i Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku Oruni.

W 1961 r. wstąpił do Gdańskiego Seminarium Duchownego w Gdańsku Oliwie. Studia seminaryjne filozoficzno-teologiczne odbywał w latach 1961–67. Świecenia kapłańskie przyjął z rąk Biskupa Edmunda Nowickiego 11 czerwca 1967 r. w Bazylice Mariackiej w Gdańsku.

Jako kapłan Diecezji Gdańskiej a od 25 marca 1992 r. Archidiecezji Gdańskiej pełnił następujące funkcje duszpasterskie:
- 1967–1970 wikariusz w par. NMP Gwiazdy Morza w Sopocie
- 1970–1974 wikariusz w par. NMP Królowej Różańca Św. w Gdańsku Przymorzu
- 1974–1979 administrator par. Św. Elżbiety w Lubieszewie
- 1979–1981 proboszcz par. Św. Elżbiety w Lubieszewie
- 1981–2012 proboszcz par. Najświętszego Serca Jezusowego w Gdańsku Wrzeszczu

Otrzymał także następujące godności: 
- Kanonik Honorowy Kapituły Archikatedralnej Gdańskiej (1982)
- Kapelan Jego Świątobliwości (1990)
- Prałat Prepozyt Kapituły Kolegiackiej Gdańskiej przy Kolegiacie Najświętszego Serca Jezusowego w Gdańsku Wrzeszczu (2001)
- Prałat Honorowy Jego Świątobliwości (2003)

i pełnił następujące funkcje kościelne:
- Diecezjalny Dyrektor Papieskich Dzieł Misyjnych
- Wizytator nauki religii
- Członek Rady Kapłańskiej i Kolegium Konsultorów
- Wicedziekan dekanatu Nowy Dwór Gdański (1979–81)
- Wicedziekan Dekanatu Gdańsk Wrzeszcz (1982–1991)
- Archidiecezjalny Duszpasterz Bankowców (od 1999)
- Dziekan Dekanatu Gdańsk Wrzeszcz (2001–2009)
- Spowiednik alumnów w Gdańskim Seminarium Duchownym

Ks. Prałat Mikołaj Samp był człowiekiem bardzo zdolnym. Przełożeni Seminarium kwalifikowali go na studia specjalistyczne, gdyby taka była wola ówczesnego Rządcy Diecezji. Ks. Prałat Mikołaj Samp jako wikariusz i jako proboszcz miał zawsze dobrą opinie zarówno u kapłanów jak i u wiernych. Kiedy zabierano go z probostwa w Lubieszewie (obecnie diecezja Elbląska), parafianie prosili biskupa aby zostawił im tego „dobrego proboszcza” - tak bowiem go nazywali. Biskup - Rządca Diecezji docenił dotychczasową wzorową postawę i pracę Ks. Mikołaja i przydzielił mu dużą parafię pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Gdańsku Wrzeszczu, gdzie był proboszczem od 1981 r. do śmierci (2012 r.). Ks. Mikołaja Sampa cechował w życiu spokój, opanowanie i rozwaga. Cieszył się kapłaństwem, służąc Bogu i ludziom.